Πρόταση ena: Το ποσοστό ενισχύσεων για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης πρέπει να εξισωθεί τουλάχιστον με το υψηλότερο ποσοστό ενίσχυσης του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων.

Με βάση το σχέδιο Νόμου «παρέχεται και το κίνητρο της επιχορήγησης στα καθεστώτα του παρόντος, σε ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και τριάντα τοις εκατό (30%) για τις Περιφερειακές Ενότητες Ροδόπης και Ξάνθης, του προβλεπόμενου από τις λοιπές διατάξεις του παρόντος ποσοστού ενίσχυσης με τα υπολειπόμενα ποσοστά φορολογικής απαλλαγής να διαμορφώνονται σε σαράντα τοις εκατό (40%) και εβδομήντα τοις εκατό (70%) αντίστοιχα. 

 

Καταρχήν είναι αδήριτη η ανάγκη για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων από μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Η επίσχεση της εγκατάλειψης της περιοχής και η επιστροφή του πληθυσμού τόσο από τα μεγάλα κέντρα της χώρας όσο και το εξωτερικό πρέπει να είναι προτεραιότητα κάθε κυβέρνησης της χώρας ανεξαρτήτως πολιτικής απόχρωσης. Για να υπάρξουν άμεσα αποτελέσματα σε αυτό το ζήτημα την σημαντική διαφορά μπορούν να την κάνουν μόνο παραγωγικές επενδύσεις από μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις που θα παράξουν σημαντικές και καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας.  Επιπλέον αυτός ο ιδιότυπος διαχωρισμός στα κίνητρα που προτείνεται ανάμεσα σε Έβρο και Ροδόπη και Ξάνθη, είναι παντελώς εσφαλμένος και αντιτίθεται στον πυρήνα της φιλοσοφίας της δημιουργίας της Περιφέρειας ΑΜΘ με την διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε από το Πρόγραμμα Καλλικράτης. Η Περιφέρεια Α.Μ.Θ. είναι ένα ενιαίο γεωγραφικά και πληθυσμιακά σύνολο και πρέπει όλες οι περιοχές της αντιμετωπίζονται το ίδιο. 

 

Πρόταση ena: Να προβλεφθεί ποσοστό επιχορήγησης  επενδυτικών σχεδίων Μεσαίων Επιχειρήσεων σε ποσοστό 100% του προβλεπόμενου από τις λοιπές διατάξεις του Νόμου 4887/2022. Δηλαδή ποσοστό ενίσχυσης με την μορφή επιχορήγησης 60% για τα επενδυτικά σχέδια Μεσαίων Επιχειρήσεων στο σύνολο της Περιφέρειας ΑΜΘ. Επίσης να προβλεφθεί  ποσοστό επιχορήγησης  επενδυτικών σχεδίων Μεγάλων Επιχειρήσεων σε ποσοστό 50% του προβλεπόμενου από τις λοιπές διατάξεις του Νόμου 4887/2022. Δηλαδή ποσοστό ενίσχυσης με την μορφή επιχορήγησης 25% για τα επενδυτικά σχέδια Μεγάλων Επιχειρήσεων στο σύνολο της Περιφέρειας ΑΜΘ. Το υπόλοιπο ποσοστό μπορεί να καλύπτεται με την ενίσχυση της φορολογικής απαλλαγής. 

Με βάση το σχέδιο Νόμου «Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων εκκινεί από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων υπαγωγής στο σχετικό καθεστώς και ολοκληρώνεται εντός προθεσμίας εκατό (100) ημερών.  Με βάση τον ισχύοντα νόμο η προθεσμία ήταν 45 ημέρες. Όπως ξέρετε ο μέσος χρόνος αξιολόγησης άγγιξε τους 18-24 μήνες. Συνεπώς η καταγραφή προθεσμιών που δεν τηρούνται δεν έχει κανένα νόημα. Θα πρέπει να προβλεφθεί προθεσμία και διορθωτικά μέτρα που λαμβάνονται εφόσον δεν τηρηθεί η προθεσμία. Τα μέτρα δεν είναι ανάγκη να είναι τιμωρητικά. Θα μπορούσε να προβλεφθεί ανάθεση της αξιολόγησης σε εξωτερικούς συμβούλους εάν παρέρχεται το διάστημα. Δεν γίνεται όμως να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση ο επενδυτής να λαμβάνει αποτέλεσμα αξιολόγησης 2 χρόνια μετά την αίτηση και να πιέζεται να υλοποιήσει επενδυτικά σχέδια ακόμη και εκατομμυρίων σε 2 χρόνια με τις αλλαγές που έχουν προκύψει.   Επίσης η δυνατότητα ανάθεσης της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να αφαιρεθεί. Οι τράπεζες δεν έχουν την τεχνογνωσία να αξιολογούν προτάσεις του αναπτυξιακού.

 

Πρόταση ena: Να προβλεφθούν σαφείς διορθωτικές ενέργειες για την παρέλευση της προθεσμίας ολοκλήρωσης της αξιολόγησης. Να αφαιρεθεί δυνατότητα ανάθεσης της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Δεν είναι λειτουργική η κατάθεση όλων αυτών των αιτημάτων στην Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων & Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Αθήνα.

 

Πρόταση ena: Να προβλεφθεί η κατάθεση επενδυτικών σχεδίων έως 2 εκατομμύρια ευρώ στις κατά τόπους Περιφέρειες και άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ στο Υπουργείο Εσωτερικών (τομέας Μακεδονίας – Θράκης) για τα επενδυτικά σχέδια που θα υλοποιηθούν στις Περιφέρειες ΑΜΘ, Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Τα υπόλοιπα μπορούν να κατατίθενται στην Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων & Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Αθήνα.

Η βαθμολογία των επενδυτικών σχεδίων όπως περιγράφεται στον Ν.4887/2022 είναι ανεδαφική όσον αφορά τις νέες θέσεις εργασίας. Με το ισχύον νομικό πλαίσιο το επενδυτικό σχέδιο εκκινεί να λαμβάνει βαθμολογία με την πρόβλεψη μιας νέας θέσης εργασίας /250 χιλιάδες προϋπολογισμό. Σε ένα επενδυτικό σχέδιο 1 εκατομμυρίου ευρώ μιας μικρής επιχείρησης δηλαδή προβλέπονται τουλάχιστον 4 θέσεις. Αντιλαμβάνεστε ότι στην εποχή που υπάρχει έντονη ανάγκη χρήσης αυτοματισμών με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων όλο αυτό είναι παράλογο. 

 

Πρόταση ena: Να μειωθεί στις 1 θέσεις εργασίας /150 χιλιάδες ευρώ ενισχυόμενο κόστος η έναρξη παροχής βαθμών.

Δεν υπάρχει καμμία τεχνικοοικονομική σκοπιμότητα να λαμβάνει μικρότερη βαθμολογία η επιχείρηση που διαθέτει το σύνολο της ιδίας συμμετοχής σε σχέση με μια επιχείρηση που δεν την έχει και πρέπει να προβεί σε λήψη δανείου. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη ήταν μια “καινοτομία” του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 που στερείται λογικής για την δυνατότητα υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου.  

 

Πρόταση ena: Να αντικατασταθεί το βαθμολογικό κριτήριο με την μέγιστη βαθμολογία να λαμβάνει αυτό με την δυνατότητα κάλυψης της ιδίας συμμετοχής από ίδια διαθέσιμα της επιχείρησης ή των μετόχων αυτή και την μικρότερη όταν όλη η ιδία συμμετοχή καλύπτεται από δανειακά διαθέσιμα.

Λόγω εμπειρίας συμμετοχής και στα 2 μητρώα (ΕΜΠΕ και ΕΜΠΑ) είναι ξεκάθαρο ότι λειτουργεί ως σοβαρό αντικίνητρο για την ομαλή και εμπρόθεσμη ολοκλήρωση τόσο των αξιολογήσεων όσο και των ελέγχων στο υπερβολικά μικρό ποσό αποζημίωσης των συμμετεχόντων στο μητρώο. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε σημαντικά με την είσοδο των Ορκωτών Ελεγκτών στην διαδικασία καθώς δημιουργήθησαν όργανα αξιολόγησης και ελέγχων 2 ταχυτήτων καθώς η αμοιβή των ορκωτών λογιστών γίνεται με απευθείας διαπραγμάτευση των δύο μερών. Σε κάθε περίπτωση τα 300 ευρώ μεικτά για την αξιολόγηση και κυρίως για τον  έλεγχο επενδυτικών σχεδίων που μπορούν να φτάνει τα αρκετά εκατομμύρια είναι όπως αντιλαμβάνεστε αντιπαραγωγικό. Πολύ δε περισσότερο όταν ο επενδυτής έχει πληρώσει πολλαπλάσιο ποσό στην έκδοση παραβόλων.  Το πρόβλημα επιτείνεται λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων καταβολής των αποζημιώσεων. Θα σας έχει μεταφερθεί πιστεύουμε ότι είναι δύσκολο να συγκροτηθούν πλέον Όργανα Ελέγχου καθώς οι ελεγκτές μην έχοντας αποζημιωθεί έργα που έχουν ολοκληρωθεί από το 2023 ακόμη δεν αποδέχονται νέους ελέγχους

 

Πρόταση ena: Το ποσό αποζημίωσης αξιολόγησης και ελέγχου από μέλη του ΕΜΠΕ να είναι ανάλογα του μεγέθους του προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου. Τα ποσά αυτά να είναι καθορισμένα είτε πρόκειται για μέλη ΕΜΠΕ, ΕΜΠΑ είτε για ορκωτούς λογιστές. Η διαδικασία αξιολόγησης αλλά και οι αποφάσεις επιτοπίων ελέγχων να εκδίδονται μόνο όταν έχουν εξασφαλίσει τα χρήματα αποζημίωσης των προσώπων που εμπλέκονται.

Με το ισχύον νομικό πλαίσιο ουσιαστικά για οποιαδήποτε διαφοροποίηση από το αρχικά εγκεκριμένο έργο απαιτείται τροποποίηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου, διαδικασία, η εξέταση της οποίας καθυστερεί στο μέγιστο βαθμό τις υλοποιήσεις των επενδυτικών σχεδίων, καθώς η αξιολόγηση των αιτημάτων τροποποίησης καθυστερεί σημαντικά λόγω του σημαντικού φόρτου των υπηρεσιών που τις εξετάζουν. Προς ενημέρωση σας ακόμη και απλές τροποποιήσεις που αφορούν αλλαγή ενός μηχανήματος οι χρόνοι εξέτασης των αιτημάτων σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνουν το ένα έτος (!), ήτοι το ⅓ του προβλεπόμενου χρόνου υλοποίησης της επένδυσης. Οι επιχειρήσεις έχουν χάσει πλέον την εμπιστοσύνη τους στην διαδικασία γιατί θεωρούν ότι η πολιτεία δεν τηρεί τις συμβατικές της υποχρεώσεις που απορρέουν από το νομικό πλαίσιο αλλά ζητεί από τις ίδιες να τηρούν με ευλάβεια τις δικές τους. Κοινώς δύο μέτρα και δύο σταθμά.

 

Πρόταση ena: Διαχωρισμός των τροποποιήσεων σε τροποποιήσεις ήσσονος και μείζονος σημασίας. Να απαιτείται εξέταση μόνο των τροποποιήσεων μείζονος σημασίας οι οποίες να αφορούν: 

Με βάση το Σχέδιο Νόμου (άρθρο 25) οι επιχειρήσεις υποχρεούνται “Να γνωστοποιούν κάθε μεταβολή των στοιχείων τους, όπως επωνυμία, νομική μορφή, έδρα, στοιχεία επικοινωνίας, καθώς και οποιαδήποτε μεταβολή της εταιρικής τους σύνθεσης” Η συγκεκριμένη διάταξη, η οποία υφίσταται  από τον Ν. 3299/2004, προβλέπει σημαντική ποινή, που μπορεί να φτάσει στο 5% επί της επιχορήγησης εάν η επιχείρηση δεν ενημερώσει τα περιγραφόμενα σε προθεσμία εντός διμήνου(!) από την πράξη. Το χρονικό περιθώριο των 2 μήνες ενημέρωσης της υπηρεσίας είναι εξαιρετικά μικρό. Αλλά και ως πράξη είναι τις περισσότερες φορές άδικη και το πρόστιμα δυσανάλογα μεγάλο της σοβαρότητας του «παραπτώματος». Δεν μπορεί μια επιχείρηση να υποβάλλεται σε πρόστιμο χιλιάδων ευρώ γιατί δεν ενημέρωσε την υπηρεσία ότι άλλαξε τα στοιχεία π.χ επικοινωνίας της εντός διμήνου. Στοιχεία που είναι δευτερευούσης σημασίας και στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν επηρεάζουν ούτε τις προϋποθέσεις της αξιολόγησης αλλά ούτε και την πορεία υλοποίησης ενός έργου. Αντιλαμβάνεστε πόσο άδικο εκλαμβάνεται αυτό από τις επιχειρήσεις όταν για σημαντικά θέμα όπως οι αξιολογήσεις των επενδυτικών σχεδίων, η εξέταση των αιτημάτων τροποποίησης, ή και τα αιτήματα ελέγχου οι ίδιες επιχειρήσεις αναγκάζονται να περιμένουν μεγάλα διαστήματα τα αρμόδια από την πολιτεία όργανα να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες που ανέλαβαν. Πολλές φορές το χρονικό διάστημα ξεπερνά το ένα έτος, κατά παράβαση των προβλεπόμενων στο οικείο νομοθετικό πλαίσιο χωρίς καμμία επίπτωση. Δεν μπορεί η αυστηρότητα της πολιτείας να εξαντλείται στις επιχειρήσεις και να είναι ελαστική όταν αφορά το τμήμα της διαδικασίας που υλοποιείται από την πολιτεία και τα όργανά της. 

 

Πρόταση ena:  Εφόσον η μεταβολή των στοιχείων τους δεν επηρεάζει τους όρους αξιολόγησης και ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο να μην υφίσταται κύρωση. Το διάστημα γνωστοποίησης μεταβολής των στοιχείων που επηρεάζουν τους όρους αξιολόγησης και ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο από 2 μήνες να γίνει 6 μήνες. 

Εφόσον η επιχείρηση έχει πιστοποιηθεί το 50% ή 65% του επενδυτικού σχεδίου, ποια σκοπιμότητα έχει να υποβάλλει αίτημα για να εξεταστεί από την  υπηρεσία και η υπηρεσία να βγάλει εκ νέου απόφαση; Προσθέτει γραφειοκρατικό κόστος σε μια διαδικασία που ο σκοπός έχει επιτευχθεί. Επιπλέον είναι άδικο για τις επιχειρήσεις που έχουν υλοποιήσει το 50% να κινδυνεύουν να απενταχθούν επειδή αμέλησαν να κάνουν μια αίτηση παράτασης για κάτι που δικαιούνται αυτοδίκαια

 

Πρόταση ena:  Με την πιστοποίηση του 50% ή 65% της επένδυσης χωρίς καμμιά άλλη διοικητική πράξη να τεκμαίρεται το δικαίωμα παράτασης ολοκλήρωσης του επενδυτικού σχεδίου. 

Με τον Νόμο 4887/2022 η διάρκεια τήρησης μακροχρόνιων υποχρεώσεων αυξήθηκε οριζόντια και έγινε 6 έτη για όλες τις επιχειρήσεις (Μικρές, Μεσαίες, Μεγάλες) από 3 έτη (Μικρές) -5 έτη (Μεσαίες) -7 έτη (Μεγάλες) που ήταν έως την ψήφιση του συγκεκριμένου νόμου. Δεν εξηγήθηκε ποτέ που αποσκοπούσε αυτή η αλλαγή, την ώρα που το ισχύον ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο αλλά και τα  υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία (ΣΣΚΑΠ, ΕΣΠΑ 23021-2027) προβλέπουν μακροχρόνιες υποχρεώσεις 3-5 έτη μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης.